XIX. yüzyıla kadar tekil hiçbir yenilik ekonomiyi,siyaseti, askeri yapıları, coğrafyayı ve insan yaşamını demiryolu kadar derinbir şekilde etkileyememişti. Osmanlı devleti de bu değişim ve dönüşümdenhissesine düşeni alacaktı. Bu nedenle demiryolları; ulaşım, iletişim, idariyapı, zirai ve ticari faaliyetler ve birçok farklı alandaki doğrudanetkileriyle beraber Osmanlı yenileşme sürecinin anlaşılmasında tarihçiler içinoldukça önemli bir konu olagelmiştir. Özellikle de bu girişimin bir devletteşebbüsü olarak uygulandığı 1871-75 yılları için bu sözler daha da geçerlidir.Aslında Osmanlıların devlet eliyle ilk kalkınma hamlesi 1840'lı yıllardabaşlatılan sanayileşme hamlesi olmuştu. Buna rağmen devlet 1850'leregelindiğinde istenilen sonuçları elde edemeyerek bu işten vazgeçmişti. Sonraki20 yıl boyunca önemli alt yapı yatırımları yabancı girişimcilere imtiyazlaverilecekti. 1870'li yıllara gelindiğinde ise devletin içinde bulunduğusıkıntılardan kurtulması adına ülkenin siyasi, idari ve ekonomik bütünleşmesinisağlamak bir mecburiyet gelmişti. Ancak yabancı girişimciler ekonomikmenfaatlerine uygun yatırımlara yöneldiğinden devletin ihtiyaçlarınıkarşılamakta yetersizlerdi. Yerli sermaye ise hâlâ istenilen seviyelerdedeğildi. Dolayısıyla gerekli altyapı çalışmalarının devlet eliyle yürütülmesinekarar verildi. Bu noktada en önemli rolü ise demiryolu alacaktı. Devletindemiryolu inşa girişimi 1876 yılında mali iflasla olumsuz bir şekildesonuçlansa da devlet eliyle demiryolu inşa teşebbüsü Osmanlıların uluslararasıdengelerin etkisi altında kalmadan kararlaştırıp uygulamaya koyduğu sonbağımsız hamle olarak ayrıntılı bir şekilde incelenmeyi hak etmektedir.