Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşunun 100. Yılı vesilesiyle ülkemizdeki özel-resmî kurum ve kuruluşlarca çeşitli etkinlikler düzenlenmiştir. Bu çerçevede Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitemizce de “Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşunun 100. Yılında Tokat’ın Şehitleri” başlığı altında bir çalıştay yapılmış; bu çalıştayda tartışılan konuları içeren bir kitap projesi hazırlanmıştır.
Şehitlik, Türk-İslam geleneğinde kutsal bir mertebedir. Türk insanının zihninde hem saygı duyulması gereken manevi bir hissiyat hem de ulaşılması gereken bir hedef olmuştur. Hz. Peygamber şehitlerle ilgili hadislerinde Allah’ın dininin yüceltilmesi için canını feda edenlerin şehit sayılacağını ifade etmektedir. Âlimler şehitlik kavramının anlamını “görülen, tanıklık edilen” anlamlarıyla açıklamıştır. Şehit, canını Allah yolunda feda eden kimsedir. Âlimlere göre, kendilerine Allah ve melekler tarafından şahitlik edilmesinden ve kendilerinden Hz. Peygamber’le birlikte geçmiş ümmetler hakkında şahitlik etmesi isteneceğinden dolayı Allah yolunda yaşamını feda edenlere şehit denmektedir.
“Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşunun 100. Yılında Tokat’ın Şehitleri” projesi kapsamında; 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan başlanarak 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı, Kore Savaşı, Kıbrıs Barış Harekâtı ile günümüze kadar terörle mücadelede şehit olan Tokat ili nüfusuna kayıtlı asker ve sivillerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bunun için Ankara’daki Millî Savunma Bakanlığı Arşivi’nde bulunan çeşitli defterler ile belgeler incelenmiş ve Devlet Arşivleri Başkanlığı bünyesinde bulunan Osmanlı ve Cumhuriyet arşivlerindeki kayıtlar taranmıştır.